Эмоция. эмоцияның дамуы және қалыптасуы
«Эмоция» ұғымының төркіні — «емовера» деген латын сезінен, «эмоцион» дейтін француз сөзінен шыққан. Қазақша мәні — тітіркендіру, толқу. Бұл — жан дүние-сінің сыртқы және ішкі әсерлер салдарынан ызалану, қаһарлану, қорқу мен шаттану сияқты жағдайларынық көрініс беруі.
Адам өміріндегі эмоциялардың орны аса маңызды. Адамның эмоционалды өмірінің мәні әр алуан түрлі. Эмоциялар әр түрлі жағдайларда, іс-әрекет үрдісінде, ондағы нақты жетістіктерге бағалаушы қатынасты анықтайды. Өнер туындыларын қабылдауда, басқа адамдармен қарым-қатынаста пайда болатын ойлардың нәтижесінде тұлғаның даму үрдісінде адамның эмоционалды тәжірибесі өзгеріп, толықтырылып отырады. Эмоциялар бұған қоса адамдардың қарым-қатынастары реттеуші рөлінде көрінгендіктен, психологияда эмоцияларға психологтар көп көңіл бөліп, кеңінен қарастыруда. Бүкіл әлем психологтары адамның эмоционалды аймағының дамуына көңіл аударуда.
Психологтар, эмоциялар өндірісте, отбасында, өнерде, педагогика мен клиникада, шығармашылықта және адамның рухани дағдарыстарында, яғни адамның барлық іс-әрекетіне қатысады деп есептейді. Адамдардың эмоцияларының негізінің зерттелуі психологиялық-педагогикалық тұрғыда маңызды, өйткені өсіп келе жатқан ұрпақтың тәрбиесі балаларға тек білімдердің, іскерліктер мен дағдылардың нақты жүйесін оқытуды ғана емес, сонымен қатар, олардың айналасындағы ақиқатқа жэне адамдарға нақты эмоционалды қатынасты қалыптастыруды болжайды.
В.К. Вилюнас эмоцияларды жеке үрдістер ретінде емес, тұлғаның бүтіндей қызмет етуінің көрінуі ретінде қарастырды. Автордың ойынша эмоционалды құбылыстың құрылымы бір жағынан — қандай да бір бейнелеуші мазмұннан, екінші жағынан — эмоционалды күйзелістің өзінен тұрады деп есептеген.
Эмоциялардың теориялық мэселелеріне Л.С.Выготский көп көңіл бөлген. Ол эмоцияларды ойлаудың субъектінің сезімдік-заттық іс-әрекетімен байланысының ішкі, психологиялық механизмі ретінде қарастырды. Олар ағзаның енжар күйі емес оны белсенділікке ынталандырып, оның қоршаған ортамен өзара қатынасын оятады және реттейді.
П.Я.Якобсон өз уақытында сезімдер, көніл-күй, аффектілер мен эмоциялар сияқты эмоционалды үрдістерді эмоционалды өмірмен байланыстырды. Адамда нақты заттардың немесе құбылыстардың шеңберіне арналган эмоционалды қатынас сезімі ең негізгі сьңары болып табылады.
А.Г.Ковалев сезімдерге жеке түлганың нақты заттық бағдарға ие тұрақты қатынастарын, яғни махаббат жэне жек көруді, сыйластықты қарастырды. Сезім-тұрақты құрылым немесе тұлға қасиеті, ал эмоция — сезімнің көрінетін үрдісі. Сонымен, сезімдер — нақты жағдайлардың жалпылану нэтижесі ретінде онтогенезде қалыптасатын эмоциялардың дамуының жоғары нәтижесі.
Өмір сүру барысында адамның эмоциялары мен сезімдері күрделеніп және жіктеліп дамудың ұзақ жолынан өтеді. Адамның эмоционалды аймағында төмендегідей негізгі жағымды өзгерістер болады:
а) жақсы мен жаманға барабар эмоционалды реакциялардың пайда болуы;
ә) жаманға мойынсынбауы;
Эмоциялардың дамуы субъектінің іс-әрекетінің мазмұны мен құрылымы, оның қоршаған адамдармен езара қатынастарының сипатына, оның нақты қоғамдық құндылықтар мен талаптарды меңгеруіне, мінез-құлықтың ережелерін меңгеруіне байланысты.
А.Н. Леонтьев, Л.И. Божович эмоциялардың дамуы мінез-құлық мотивтерінің дамуымен, баланың жаңа қажеттіліктерімен қызығушылықтарының пайда болуымен тығыз байланысты екендігін көрсетеді. Сонымен авторлар өздерінің зерттеулерінде мінез-құлықтың жаңа мотивтерінің қалыптасу барысында баланың эмоционалды көріністерінің сипаты біршама өзгереді деген қорытындыға келді.
Эмоциялар психикалық үрдістермен, атап айтқанда, ойлаумен, еспен, қабылдаумен, киялмен т.б. тығыз байланысты. Адамның ойлауы эмоционалды компоненттерді қамтиды. Алайда, психологтар интеллектуалды жэне эмоционалды аймақты бөліп қарастыруда.
Соңғы жылдарда эмоциялардың саласына қатысты білімдер ұдайы өсуде. Бұл білімдер эр түрлі мамандықтардан алынуда, өйткені эмоция пәнаралық мәселелердің бірі болып табылады. Әлеуметтік психологияның өкілдері эмоцияларды вербальды емес қарым-қатынас ретінде зерттеді. Тұлға психологиясы эмоциялардың басқа мотивациялы құрылымдармен байланыса алатын жолдарын көрсетіп, аффектілі күйлердің тұлғаның қызмет етуімен байланысы жайлы біздің білімдерімізді толықтыра түсті. Сонымен бұл мәселе психологияда бүгінгі күні кеңінен жан-жақты қаралып жатыр деуге болады, бірақ қазіргі кезеңцегі біздің қоғамымызды әлеуметтік-саяси және экономикалық қарым-қатынастардың өзгеруімен байланысты эмоция мәселесін кең тұрғыда зерттелудің қажеттілігі талап етілуде
Күрделі эмоциялар. Күрделі эмоциялардың бірі — көңіл. Кейпіне қарап адамдарды шат, жайдары, жылы жүзді, ақжарқын, не көңілге кірбің кіру, ызалы, түсі суық т.б. деп ажыратады. Адамның көңіліне айналасын қоршаған дүние әсер етіп отырады. Егер оның қызметі жақсы жүріп жатса, ұжымы ынтымақты болса, отбасы жағдайы жарасымды болса, көңілі де көтеріңкі болады. Көңілге адамның денсаулық жағдайы, жүйке жүйелерінің ерекшеліктері де әсер етеді. Өмір-тіршілігі үшін елеулі маңызы бар оқиға да адамның көңіліне үлкен із қалдырады. Мәселен, адам көптен айналысып жүрген ісі оңға басса, немесе бір нәрсеге қолы жетсе (жоғары оқу орнын бітіру, диссертация қорғау т.б.), шат-шадыман күйге түседі. Керісінше, ол ылғи да сәтсіздікке ұшырай берсе, көздеген мақсатына жете алмаса, жанын қоярға жер таба алмай қиналады. Мұндайда қабағы қатыңқы, ренішті күйде жүреді. Сондықтан да «Көңілсізден күлкі шықпас», «Адам көңілден азады» деген мақалдар тегіннен-тегін айтылмаған. Ерік-жігері күшті, рухани өмірінің мазмүны бай адамдар, тіпті ауыр жағдайларда да көңілді жүреді. Оптимистік, жарқын болашаққа сену, қиыншылыққа мойымау ерік-жігері күшті, қажырлы адамдардың басты қасиеті. Адам өз көңілінің қожасы болу керек екендігін олар іс жүзінде көрсете білуі тиіс. Осы айтылғандардан өмір сүруге қолайсыз кездерде де көңілді ыркына жібермеуге болатындығы, көңілдің тұрақты болуы жүмыс қабілетін арттыруға, адамның жекс қасисетінің жақсы сапаларына байланысты екені жақсы аңғарылады. Өз көціліне меңгере білу — мүғалім үшін аса қажетгі сипат. Төмснгі сынып оқушыларының мүғалімінің қасы мен қабағына қарап отыратыны белгілі. Егер мүғалім көңілсіз кірбің болса, оқушылардың оқу материалдарын меңгерулеріне қолайсыз әсер етеді. Эмоцияның бір түрі — аффекттер. Аффекттер дегеніміз қысқа уақытқа созылса да, бұрқ етіп қатты көрінетін эмоцияның түрі. Аффекттер кейде адамның бүкіл психикалық кейпін бұзып, мәнерлі қозғалыстарға толы, ерік күшінің әлсіреу жағдайында етед. М. Ю. Лермонтов бір адамның басынан байқалған аффектіні былайша суреттейді:
Орынсыз жан таласын кейде бекер,
Сонан соң әлім кетіп жерге қүлап,
Еңіреп егіл-тегіл, жаттым сұлап.
Кеміріп жердің дымқыл топырағын,
Шықтай қып жерге төктім жасты-ай бұлақ.
Аффект кезінде адамның «есі шығып» кетпейді. Дені сау адамдарда болатын аффекттерді адамның жеке басының кемшілігі деп түсіну керек. Бұл — адамның өзін меңгере алмауы, ерік тәрбиесінің кемістігі. Ерік-жігері күшті адам мүндай ұшқалақтыққа, лепірмелікке бармайды. Ондай адам не істесе де ойланып істейді. «Ар-ісі ақылға ермек, бойды жеңбек, өнерсіздің қылығы өле көрмек», деп Абай дұрыс айтқан.
Дені сау адамдардың аффектісінен психикасы ауруға шалдыққан адамдардың аффекттерін (патологиялық аффекттер) ажырату қажет. Мұндай аффекттер ми қабығы мен қабық асты орталықтарының байланысы бұзылғандықтан, екінші сигнал жүйесінің реттеушілік рөлі кемігендіктен болады. Аффекттерді тәрбиелеу адамның жеке басын тәрбиелеумен тығыз байланысты мәселе.
Құмарлық — адамның ойы мен әрекетінің негізгі бағытына із қалдыратын күшті, терец, тұрақты эмоция. Құмарлық өзінің қоғамдық мәнімен бағаланады. Егер ғылым мен өнерге, еңбекке құмарлықты ұнамды десек, дүние құмарлық, бақ құмарлық, ойын құмарлықты ұнамсыз құмарлық дейміз. «Құмарлық кісіге жүк артады, міндеттілік туғызады, міндет борышты етеді, бұлар еңбекке жүктейді, ецбек ғылым мен өнерге ашылған жол, — деп Абай адамға қажетгі құмарлықтың психологиялық табиғатын көрсеткен. А.С. Пушкин.
Балалардың қарапайым эмоциялары туған күнінен бастап-ақ
көрінеді. Бала есейген сайын эмоциялар біртіндеп дами түседі. Мәселен, екі жарым жасар бала қол-аяғы байлаулы адамның суретін көргенде, оған жаны аіыып жылаған. Төрт жасар бала анасы кітаптан иттің кірпіпі ұстап алайын деп түрған жерін оқығанда қатты күйзелген. Төрт-бес жасар балаларда оғары сезімдердің (моральдық, эстетикалық) элементтері кездеседі. Мәселен, осы
жастагы баладан: «біреудің нәрсесін сұраусыз алуға бола ма?» десең,
«Сұраусыз алсаң, ұры атанып ұсталасың, жаза тартасың» — деп жауап
береді.
Мектеп жасына дейінгі балалардың ой-өрісі тайыз, өмір тәжірибесі жеткіліксіз, түрлі психикалық кұбылыстары, әсіресе, ерік-жігері дамып жетілмеген. Осы жағдай оның эмоциясына да тән. Мектеп жасына дейінгі балалар эмоциясының басты ерекшелігі — тұрақсыз, тұрлаусыз, нақтылы да мәнерлі қозғалыстарға толы келетіндігі.
Мектепке түсу бала сезімдерін жүйелі, жоспарлы түрде тәрбиелеудің негізгі жолы болып табылады. Төменгі сынып оқушылары да (әсіресе, бірінші, екінші сыныптағылар) аса сезімтал, эмоциялы келеді. Бұл балалар сергек те жайдары, ақ көңіл де сенгіш, аңқау да, әділ болып келеді. Олар кез-келген нәрсенің бәріне таңырқап, қызықтайды және өзінің қатынасын белсенділікпен білдіріп отырады. Бала сабақ үстінде де бірқалыпты отыра алмайды. Өйткені өзіне ие бола алмай, сезімінің жетегіне еріп кетеді. Мәселен, бірінші сынып оқушыларының арасынан сабақ үстінде қатты дауыспен күлетін, не жылап жіберетін оқушыларды кездестіруге болады. Бұлар жүйкесі қозғыш, өздерін ұстай алмайтын балалар.
Сыныбы жоғарылап, есейген сайын оқушы мүндай қылықтарынан арыла бастайды. Мүғалімнің ерік-жігер тәрбиесін қосарластыра жүргізуі оқушыларға көп көмек көрсетеді. Осы жастағыларда бірінің істегенін екіншісі де істегісі келетін бір қасиет бар. Мәселен, біреу күлсе, оған қосылып қалғандары да күледі, біреу сөйлесе, қалғандары да оған қосылады. Бірінші сынып оқушыларының сезімдері, көбінесе тікелей қажеттеріне байланысты туып отырады. Жылау, күлу, қамығу, ұялу — бәрі де олардың қажеттерінің өтелу-өтелмеуінен туатын эмоциялар. Мұндай жағдайда оны ақылмен иландыру қиын. Мүмкіндігінше болашақ қажетінің өтелу жағын ойластыру керек. Бүл жай оқу процесін балалардың сезіміне тікелей әсер ететіндей етіп ұйымдастыру қажеттігін еске салады.
Мектепте баланың жоғары сезімдері одан әрі дами түседі. Әрине, баланың жоғары сезімдерінің негізі мектепке дейінгі тәрбиеде қаланады. Осы кезде балада біреуді жақсы көруі (көбінесе, ол өзін жақсы көрген адамды ұнатады), тіл алғыштығы, біреудің айтқанын тыңдағыштығы байқалады. Бала жақсы адамдардай болғысы келеді. Мәселен, космонавтарға еліктеп, солардай болсам екен деу — кез-келген баланың арманы.
Үшінші, төртінші сынып оқушыларының сезімдері бірте-бірте күрделене түседі, олар көңіл күйін бірқалыпты етіп ұстауға үйренеді
Источник
Эмоцияларды қалай басқаруға болады
Бізді өмір сүруге кедергі келтіретін бес сезім: мақтаныш, қызғаныш, ашу, қорлау және қорқыныш.
Шығыс даналығы
Өздерінің эмоцияларын бақылау қабілеті аз. Бұл келу оңай емес адам үшін үлкен жетістік. Бірақ бұл ұмтылуға тұрарлық. Өйткені, оның эмоцияларын басқаратын адам өзінің өмірін бақылайды. Эмоциялар – бұл міндетті түрде бақылауға алынуы керек нәрсе. Өйткені бұл адамдар өз өміріндегі ең қателіктер жасайтын эмоциялардың әсеріне ұшырайды. Адамдар табиғатта эмоционалдық болып табылады, сондықтан адам өзінің табиғи құбылыстарымен күресу үшін көп күш салу керек. Ең бастысы – бұл принцип бойынша мүмкін. Кез келген адам өзінің эмоцияларын бақылауға үйренеді. Сондықтан, мұны қалай жасауға болатынын түсіну ғана қалады. Бұл мақалада біз сізбен сөйлесетін боламыз.
Неліктен эмоциялар пайда болады?
Алғашқы қадам – адамның эмоцияны неге және қалай жасауға болатынын түсіну. Кез келген жағдайда эмоция пайда болады, оларды болдырмауға болмайды, олар тек бақылауға алынады.Және олар сыртқы және ішкі ынталандырулардың арқасында пайда болады, біз оны эмоционалдық түрде қабылдаймыз. Біз эмоционалды және эмоцияны тудырмайтын нәрселерге қозғаушы күштерді бөліп бере алмаймыз, өйткені сыртқы әлемде істейтін және ішкі ішінен әсер ететін барлық нәрселер эмоцияларды тудырады. Тек кейбір жағдайларда біз бір нәрсеге қалыпты эмоционалдық реакцияға ие бола аламыз, ал басқаларда бұл өте дауыл. Эмоциялар – бұл рефлексия деңгейінде туа біткен реакция. Табиғат адамға осы немесе басқа ынталандыруларға мүмкіндігінше жылдам әрекет етуі үшін жасаған. Біз ойлауға, ойлауға, талдауға, бағалауға, туғаннан салыстыруымызға болмайды, біз бұл туралы білуіміз керек. Және осы немесе басқа ынталандыруларға жауап беру үшін адам әлемде пайда болған сәтте дереу керек. Сонымен қатар, белгілі бір нәрсені саналы түрде түсіну белгілі бір ынталандыруға арналған лездік рефлексиялық жауапқа қарағанда әлдеқайда көп уақытты талап етеді. Сондықтан, бірдеңеге эмоционалдық реакция тез реакция. Бұл инстинктивтік, бейсаналық, қарабайыр, рефлекс, бірақ ең бастысы жылдам. Табиғатта жылдамдық өте маңызды.олар жай ғана аман емес еді – біздің қарабайыр ата-бабаларымыз болса, жиналған жыртқыш қалай және қандай олар істеу керек туралы ойлануға бастады. Бірақ олар бірінші кезекте, осы сәтте қандай сезімде қорқыныш болып табылады – олар өз өмірін сақтап қалу үшін қажетті тез шешім қабылдауға мәжбүр болды. Сондықтан бұл мағынада эмоциялар жылы – бұл адам тез жауап қабілетті болуы тиіс, ол үшін қатерлердің барлық түрлеріне қарсы біздің қорғау болып табылады. Тағы бір нәрсе – бұл барлық жағдайда олар ақылға қонымды емес. Сондықтан оларды тыныштандыруға тура келеді. Мұны қалай істеуге болатынын білу үшін эмоцияларды толығырақ қарастырайық.
Эмоция дегеніміз не?
Біз білетін эмоциялар туралы бір нәрсе. Енді олар туралы көбірек білеміз. Эмоциялар – Мен деді, өйткені ең алдымен, кез келген тітіркендіргіштерге бастауыш тізе жаттығуда реакция болып табылады, және, екіншіден, ол адам дискілер энергия болып табылады. Адамды бір нәрсені істеуге талпындыратын эмоциялар. Мұндай құрылғылар үшін электр Эмоциялар, – адам психикалық процестер қоса алғанда, барлық басқаларды, іске қосыңыз. Сондықтан олар сөзсіз емес, сонымен қатар қажет. Эмоциясыз адам толығымен пассивті адам болып табылады, ештеңе оны қызықтырмайды және қамқорлық жасамайды.Бірде мен адамның эмоцияларсыз, суық әрі ақылды болып көрінуі мүмкін деп ойладым, содан кейін осы тақырыпты мұқият зерттеуден кейін бұл мүмкін емес екенін түсінді. Біз үшін эмоциялар – бұл біз өмір сүретін нәрсеге немесе нәрсеге ұмтылуымызға қажетті тіршілік күші, ол біздің денемізді жандандырады. Оның арқасында біз шынымен өмір сүреміз. Бірақ бұл энергияны тоқтату үшін эмоцияларды ақылмен алмастыра отырып, түрлі ынталандыруларға басқа реакция жасау керек. Яғни адамға кез-келген эмоцияны тудыратын жағдайлардағы ойлау үрдісін бастау әдетін қалыптастыру үшін арнайы тренингтердің көмегімен керек. Осындай тренингтер өзіңіздің сезіміңізге жетуіңізге және кез-келген жағдайда қасақана әрекет ету үшін ақыл-ой мен тыныштықты сақтауға көмектеседі.
Эмоцияларды басқару
Сонымен, әртүрлі ынталандыруларға ұтымды әрекет ету әдетін дамыту үшін эмоцияларды өз ақыл-санасын бақылауға мүмкіндік бермеу үшін ойлау үдерісін қалай бастау керектігін үйрену керек. Оны іске қосу үшін миыңызды осы немесе эмоциялар тудыратын жағдайға қатысты дұрыс сұрақтармен жүктеуді бастау керек.Яғни, бұл адамның назарын аударады, ол оған бағыттайды, содан кейін жұмыс істейді. Дұрыс көзқараспен сұрақтар қою арқылы назар аудару арқылы адам эмоцияны емес, күш-қуатын береді. Осылайша, ол өзінің эмоцияларын өшіріп, оларды қуаттан айырады. Сондықтан оларды басқарады.
Мен мұны оңай деп түсінемін, бірақ оңай емес. біз оны ұнайды ма немесе жоқ, соңында, бірақ эмоция әрқашан да қиындықсыз адам олардың ойлау қозғайды емес, бір нәрсе біздің реакциялардың алғашқы болмақ. Бірақ бұл өте күш-жігер емес, бұл қиын болды. Өзіңді ойлануға үйрету үшін, жауап бермеу үшін, тезірек жаттығсаңыз, кейде эмоционалдық жағдайға байланысты әртүрлі сұрақтарды сұраңыз. ғана сіз неге түсінуге мүмкіндік береді мәселені алдында қоюға және бұл қалай эмоция қаншалықты өзекті және оны қалай ауыстыруға болады, сондай-ақ келді – – қаншалықты ақылға қонымды шешім сіз ештеңеге қарамастан, кейбір эмоциялар ояту деп сезінесіз бе. Егер сіз дүрліктірді жағдайға тап болса, мысалы, онда сіз оған Қопа бастайды ойлау көмегімен, орына бөлігі бөлек қабылдауға себеппен және қорқыныш сезімі туралы сұрақ қоя бастайды және барлық белгісіздік жүзеге тазалау қажет оның күші болып табылады.Осылайша, ойлау көмегімен өз күшіне оның сана, оның айыра эмоцияны тарата алады. Және де барлық басқа эмоцияға Сіз жасай аласыз – сондай-ақ қойылған сұрақтардың көмегімен оларды зерделеу, адам олардың күші мен органының оларды айыру. Бұл күштің орнына ақылдың күші жетеді.
Егер сіз теріс эмоциялармен күресуді қаласаңыз – оң мәселелерді сұраңыз – оларды теріс жағынан іздеңіз. Сіз оң эмоциялар ісі келсе [- соқыр адам олар да, зиянды болып табылады] – теріс сұрақтар қоя – мұқалмас іздеңіз, сіздің расслабленное пайдасын алатын туралы барлық бақытты және жақсы артта жатыр не туралы деп ойлаймын. Егер сіз ашуланып болса – бұл өмір, сіз дұрыс бағытта сізге итеріп екенін өзекті мәселелері, немесе осы кілттер алдында қоюға арналған, себебі олардың ашу-ыза тап болуы мүмкін кез келген теріс салдарын ойлаймын. Өте жиі адам, өйткені нәрсе ол, оның өмірі шараларға басқа да сценарийлер оған әлдеқайда пайдалы және қызықты болуы мүмкін, сол уақытта іске асыру емес қалайды жолы емес екендігін ашуланады.Жалпы алғанда, интеллектің күшіне тән эмоционалды реакциядан айырмашылығы – ақыл-ойды ойлануға тиіс сұрақтармен үйретіңіз, сонда ол жұмыс істейді. Адам эмоцияны бастан өткізгенде – оның миы ұйықтап, сондықтан бейсаналық, рефлексиялық (жануар) мінез-құлқы басым. Сіз онымен ақыл-ойдың көмегімен ғана әрекет ете аласыз, ол адам ойлаған кезде енгізіледі.
Осылайша ойлау эмоцияларды бақылаудың құралы болып табылады. Оның ой-өрісін дамыта отырып, адам өзіне билікке ие болады. Бұл жағдайда білімді адамдар арасында ойлау мен ойлаудың негізгі айырмашылығы бар. Білімді адамдар өте ақылды болып көрінуі мүмкін, өйткені олар көп нәрсені біледі, бірақ олардың ақыл-ойы олардың білімі аяқталғанда аяқталады. Сондықтан, олар дұрыс әрекет етуді білмейтін жағдайларда, бұл адамдар өз эмоцияларын қалай басқаруға болатындығын білмейтін қарапайым адамдар сияқты эмоционалды түрде әрекет етуі мүмкін. Бірақ ойлау қабілеті білімге ғана емес, бұл білімді басқаруға қабілетіне байланысты. Ол өзінің бар білімдерін шебер пайдаланады және кез-келген жағдайды, кез-келген тақырыпты, кез-келген адамдарды зерттей алады.Мұндай адам өзінің эмоцияларын дерлік және барлық жерде бақылауға қабілетті.
Сонымен, достар, сіз эмоцияны қалай басқаруға болатындығын білу үшін ойлануға үйренуіңіз керек. Бұл мәселені шешудің кілті. Мұны шешудің басқа жолдары бар, мысалы, басқа эмоциялармен күресуге болады, бірақ менің ойымша, зиянды эмоцияларға қарсы сенімді қару болып табылады. Ойлану керек, сұрақтар қоюға тура келіп, ересектерге үнемі «Неліктен?» Деген сұрақ қойған балалар сияқты қызықты болу керек. Бұл өте пайдалы мәселе. Көптеген ересектерге кейде ауадай қажет. Өйткені, қызығушылық адамға әлемді білуге көмектеседі және сұрақтар қоюсыз білу мүмкін емес, демек, бізді қоршап тұрған барлық нәрселер туралы ойлаған жоқ. Ойлау әдеті, сұрақтар қою, жаңа ақпаратты іздеу адамның ақыл-ойын тірі, икемді, кез келген өзгерістерге жауап береді. Осындай ақылмен адамға ешқандай эмоция қорқынышты емес.
Эмоциялар және ойлау
Эмоциялар мен ойлар мүлде басқа нәрселер. Бір жағдайда, адамнан ештеңе талап етілмейді, оның психикасы қажетті эмоционалды жағдайды шақыра отырып, барлығын жасайды, ал екінші жағынан, өз құзыреттілігі мен лайықты әрекет етуі керек.Адамдар неғұрлым қарапайым болса, эмоция бұл эмоциональды, өйткені эмоциялар – кез келген ынталандыруға белгілі және танымал реакция. Сыртқы немесе ішкі ынталандыруға эмоциялық жауап – бұл адам үшін өмір сүрудің оңай жолы. Эмоциялар оған ешқандай шиеленісті талап етпейді, әдейі күш жоқ, олар өздері пайда болып, өздері шығып кетеді. Эмоциональный адам капитаны жоқ кемеге ұқсайды, ол желдің қай жерде соққанын біледі. Бірақ ойлау – бұл өздігінен және жағдайды басқару, адамның еркі мен күш-жігерін талап етеді. Ленивый адам ойланбайды, кімге үйренуге болатындығын ойлайтын адам күшті күш-жігердің арқасында бірдеңе жасауға үйренген. Сондықтан эмоцияларды бақылау қиынға соғады – көптеген адамдар шиеленісті ұнатпайды, сыртқы және ішкі ортаға төзімділікті жеңе алмай, ағынмен жүзу оңайырақ.
Рационалды емес және эмоционалдық тұрмыс жағдайынан ақылға қонымды көшуді ынталандыру адам өмір сүретін әлем туралы идея болуы мүмкін. Адам осы дүниені жақсы түсінсе, ол өз дамуын одан әрі дамытады.Мұнда біз, әр түрлі мәселе табысты, біз бай болғым келеді, сондай-ақ өмір сүруге келеді, біз қауіпсіз сезінуге келетін барлық, меніңше жақсы көретін болуы келеді және құрметті адамдар, бірақ барлық бәріміз осы келуге қалай түсінеміз. Және біз табысты адамдардың жағдайда көремін – бұл айсбергтің тіпті ұшы емес, оның көлеңкелі болып табылады. Олар басқаларға көрсетіп, не істеп жатқандары мүлдем басқа нәрселер. Көпшілігіміз бұл қымбат заттарды сатып алуға және олар табысты адамдарды ұстайды және содан кейін өмір жақсы арада өзгереді қалай ұстай бастау керек деп ойлаймын. Бірақ бұл бәрі, әрине, нонсенс. Нақты табысқа басқа жолдармен қол жеткізіледі. Ал сол бір жолы көп жағдайда оң интуиция емес, және олардың шешімдерін адамға рефлексия арқылы оң шешімдер қабылдауға қабілеті болып табылады. Олар туралы ойлану үшін, өзіңіздің сезіміңізді тоқтату арқылы ойлануға үйренуіңіз керек.
Көптеген жағдайларда эмоциялар біздің ішкі жауымыз. Олар дұрыс шешімдер қабылдауға кедергі жасайды және сонымен бірге басқа адамдарға бізді басқаруға көмектеседі. біреу бізді айлалы еді, егер мен, содан кейін біз емес өзіміз іс-әрекеттері үшін, манипулятор үшін қолайлы жасайды.Біз өзіміздің сезімімізге байланысты әрекет ете бастаймыз, басқа адамдар бізді шебер үйретеді және қажет болғанда әрекет етеді. Қандай табысқа жету мүмкін? Өз-өзін манипуляциялауға мүмкіндік берсе, адам басқалардың жетістіктерінің көзі болады. Адам эмоциялардың көмегімен манипуляциялауға оңай болғаны, көптеген адамдардың тиімді басқаратын бір жарнамамен дәлелдейді. Сондықтан өзіңнің бақытты болуың үшін ойлау қабілетіңді дамыту керек.
Жағдайды модельдеу
Мұндай жағдайға дайындықтың өте жақсы әдісін қарастырып көрейік, ол адамның күшті эмоцияларын жеңуге көмектеседі. Бұл жағдайды сіздің қиялыңызға модельдеуге тырысыңыз, өзіңізге қосылыңыз және мінез-құлқыңыздың бірнеше нұсқасын қарастыруыңыз керек. Айнаның алдында актер ретінде бірнеше рет жасаңыз, сіздің психикаңызды үйреніңіз, ол сіздің өміріңіздегі ең ықтимал сценарийлерге дайын. Содан кейін сіз дайындаған барлық оқиғалар сізге таңданбайды, сондықтан эмоциялар арқылы әлдеқайда жақсы жеңе аласыз.Бұл жерде сіздің ойыңыз сезіміңізден гөрі жылдамырақ болуын қамтамасыз ету маңызды. Мәселе әлі жоқ, ал сіз оны шешіп жатырсыз – сіз өзіңіздің миыңызды эмоциялар жағдайындағыдай емес, белгілі бір жағдайларға қатысты сіздің реакцияларыңыздан бір қадам алға қарай қолданасыз. Бізге таныс емес жағдайға қатысты сезімге қалай бейімделетінімізге назар аударыңызшы. Ал неге? Бірақ өмірдің алдында біз өмір сүретін сұраққа дайын жауап жоқ болғандықтан. Мәселен, бұл болмайды – сіз өзіңізді таба алатын және оларға жауап таба алатын ықтимал жағдайларды елестетіңіз, немесе осы жағдайларды түсінуге көмектесетін аздаған адамдар. Басқаша айтқанда, эмоциялардың туындауына себеп болмай тұрып ойлау үдерісін бастаңыз. Олар пайда болғанға дейін оларды басқаруды бастаңыз.
Демалыс
Эмоцияларды басқарудың бір түрі ретінде демалу туралы айтуға болмайды. Адамның тым эмоционалды емес, ең алдымен, тітіркендірмеу үшін жақсы демалу қажет болуы керек. Өйткені, ол шаршағанда, ол туралы ойлауға жеткілікті қаражат жоқ және ол әртүрлі ынталандыруларға қарапайым реакцияны білетініміздей, эмоцияларға айналады.Сондықтан, Сіз неғұрлым көп шаршайды, одан сізге кіріс ақпаратты өңдей алады, ол арқылы сіздің ойлау сапасын, азайды, ғана емес, оған жауап. Ал, ол қарапайым және түсінікті болуы үшін, меніңше, алайда, көптеген адамдар демалады көп мән және жиі оларды ескермейтін емес. Олар, олардың едәуір соққы жұмыс пайдасын артық болуы мүмкін, оның зиян жұмыс және аз қалған көп болуы, содан кейін эмоциялар туралы, өйткені шаршау, түрлі қате байламы жасауға болады. Бірақ бұл әрқашан айқын емес, сондықтан көптеген адамдар ең маңызды нысан, атап айтқанда, жиі олардың демалыс байыпты емес, – ұйқы. Сондықтан мен аздап демалып әркім, осы мәселе бойынша өз пікірін қайта деп болжайды. адам арандата, сондай-ақ адамдардың демалды – неғұрлым теңдестірілген.
Өзін-өзі таныстыру
Ал сіз өзіңіз және ең қиын жағдайларда Сіздің эмоциялар басқаруға көмектесу үшін тартыс жолы – оларға өзімізді қарауға, айтуға, оның жеке жылғы реферат қабілеті болып табылады. Бұл үшін сіз оның Я бар razotozhdestvitsya қажет Саморезы disidentify – Сіз өз өмірін көруге деп отыр орын аутсайдера, сондай-ақ өзіне қарауға болады.Кейде ол өзіне басқа адамды елестету тіпті пайдалы, яғни, саналы проблемаларды түсіну бірінші тұлғаға екінші адамның олардың жеке басын және ұстанымын bifurcate. Бұл диссоциативным жеке басын куәландыратын бұзылуы [бірнеше тұлғалық бұзылуы] ұқсас, бірақ бұл жағдайда ол психикалық аурумен жағдайда ретінде, өзі орын, және адам жаңа басын ойлап кезде, мүлдем саналы болып табылады емес. Бұл жағдайда, адам осы тәртіпсіздікте ауырып қалмайды, дегенмен бұл жолмен өз эмоцияларын тоқтату әдеті қалуы мүмкін. Оның мәні белгілі бір оқиғаларды, сезімдерді, эмоцияларды тым көп сезінбеуі керек, бірақ олардан сырттан қарау. Бұл әдіс, адам өте нашар жағдайларда жақсы қолайлы өте ауыр және ол қатты зардап шегеді, сондықтан ол бұдан былай өзін анықтайды, бұл адам, болуы мүмкін. Жеке тұлғаның бөлінуі дәл осы негізде жүзеге асырылады. Сондықтан ол саналы, өзін бөлуге істеу, гөрі сіздің ақыл сынған, және сіз бақылаусыз психикалық бұзылуы жеткенге дейін күте жақсы. Менің тәжірибемде теріс эмоциялардың проблемаларын шешудің бұл жолы адамдар үшін ең қиын жағдайларда дәлелденді.Бірақ мен сіздерге осындай ой-пікірдің арқасында өзіңіздің сезіміңізді ұзақ уақыт бойы жеңе алмай жатқанда, тек қана төтенше жағдайларға жүгінуге кеңес беремін.
Сізге эмоцияларды бақылаудың тәсілдері ұсынылады. Негізінде, олардың барлығы да адам ойлауымен, оның ұтымдылығымен, ақпараттануымен байланысты. Адам өзгелердің көмегі арқылы эмоцияны қалай жеңе алатындығын көрсетпедім, өйткені олар өте тиімді емес. Кейбір жағдайларда олар мұны қажет. Сондықтан мен оларды басқа мақалаларда сипаттаймын. Жалпы алғанда, ойлау үдерісі арқылы сіздің эмоцияларыңызды бақылап отыру – бұл ең жақсы, ең сенімді жол. Мен сізге бұл процесті қалай бастау керектігін айттым, сондықтан ойлануды үйреніңіз, тіпті ең күтпеген, қиын және үмітсіз жағдайларда тіпті тыныштық пен салқындықты сақтай аласыз және ең дұрыстығымен әрекет ете аласыз.
Источник