Т л аны зін зі реттеу психологиясы стресс менеджмент

1. Психологиядағы ерік түсінігі. .

2. Ерікті актінің құрылымы

3. Шешім қабылдау және таңдау мәселесі.

4. Ерік және тұлға.

6. Саналы өзін-өзі бақылау.

7. Стресс түсінігі.

8. Стресс түрлері. Стресстің даму кезеңдері.

Психологиядағы ерік түсінігі.

Адамның қиындықтарды жеңуді талап ететін мақсатты әрекеттер мен қылықтарды жүзеге асыру қабілетінен көрінетін сананың реттегіштік жағы – ерік болып табылады. Ерік адам психикасының оқшауланған қасиеті емес. Сондықтан ол психиканың басқа жақтарымен және ең алдымен таныммен байланысты қарастырылады. Еріктің мазмұны ойлау, қиялдау үстінде пайдаланатын елестер мен ұғымдар. Мінез-құлықтың еріктік реттелуі — мақсатқа жету немесе белсенділіктен бас тарту үшін ақыл-ой және дене күшін саналы түрде бағыттау. Адамның іс-әрекет қылығын реттестіре алу қабілетінің негізінде жүйке жүйсенің өзара ықпалды қозу мен тежелу байланыстары жатыр. Осы принциптерге сай ерік саналы өзіндік басқарумен бірге белсенділік арттыру, немесе ынталанлыру және реттеу қызметтерін де атқарады. Еріксіз әрекеттердің физиологиялық негізі болып табылатын шартсыз байланыстар тізбегі — инстинкт әрекеті ырықсыз орындалады. Психологияның табиғи — ғылыми негіздерін қалаған И.М. Сеченев пен И.П. Павловтың ілімі ерікті әрекеттердің негізі мұндағы материалдық процестер, сыртқы әсер мен мидың уақытша байланыстары, шартты рефлекстер деп түсіндірген. Павлов ерікті әрекеттердің механизмін жоғары жүйке қызметінің барлық заңдарына бағынатын, шартты ассоциациялық деп анықтаған. Материалистік тұрғыдан алып қарасақ, адамның ерік бостандығы себепті байланыстылыққа, детермннизм принципке бағынатын бостандық. Қиыншылықтарды жеңіп шығуы да — ерік бостандығының бір көрінісі.

Еріктік амал кезеңдері мен ерік сапаларын қалыптастыру. Ерікті әрекеттермен амалдар мәнісі мен құрылымы жағынан өте күрделі процесс. Немесе ерікті амал — бұл мазмұны тұрғысынан өте курделі психологиялық әрекет. Бұл әрекет бірнеше кезеңдерден не сатылардан тұрады. Ерік қимылы адамның даму процесінде біртіндеп жетіліп, қалыптасатын күрделі процесс Адамның еркі алдын ала қойылған мақсатқа сай орындалатын әрекет, қылықтардан көрініп отырады. Бірақ жүру, көбейту кестесі келеміндегі ауызша есеп, жақын, туыс адамдармен сөйлесу тағы сол сияқтылар ерікті қажет ететін әрекеттерге жатпайды. Бұл әрекеттер мақсатты, бірақ олардағы ерікті талап ететін сәттер елеусіз. Еріктік әрекеттер мақсаттың және сол сияқты, оларды орындау барысында кездесетін кедергілердің, қиындықтардың болуымен, оларды орылдау кезінде бастан кешетін толғаныстардың болуымен сипатталады.

Еріктік амал кезеңдері: Мақсатты аңғару. Қандайда қажеттілік өз түсінік деңгейіне орай құмарлық немесе тілек сипатын алады. Туа бастаған қажеттілік адам санасына күңгірт, бұлыңғыр құштарлық түрінде бейнелейді. Оның күңгірт болатындығы оған қажеттілік әлі аз, оның сигналдары мида айқын бейнеленбейді. Қажеттіліктің арта тусуіне қарай құштарлық тілекке айналады. Еріктік амалдың бастамасы — тілек деп атайды. Бір нәрсені тілеу дегеніміз — не мазалайтынын, қандай мұқтаждық бар және оны қалай қанағаттандыруға болатының білдіру (жазу, біреулерге немесе өзіне айту арқылы). Тілек дегеніміз мұрат түрінде өмір сүретін (адам миында) қажеттілік мазмұны. Тілек әрекетке мотив (іс-әрекетке ү түрткі) болуы мүмкін. Тілеу — бұл алдымен әрекетке келтіруші себепті түсіру кезеңі. Әрқандай қылықтың түрткісіне, кейін мақсатына айналудан бұрын тілек сараптталып, бағаланады; Тілек іс әрекет түрткісі сияқты өзінің туындауына себепші болған қажеттіліктің айқындығымен ерекшеленеді. Әр қилы қажеттіктер маңызының өзгеріске келуінен адамда түрткілер күресі басталалы. Бұл талас — тартыстың мәні; әлі бастамаған әр түрлі әрекеттердің оң не теріс тараптарын, қай жағдайда қандай әрекетке кірісу қажетгілігін таңдауға бағытталған адамның талқылау ісінің жүруі. Түрткілер таласы жағдайына адам үлкен толғанысқа келіп, өз санасы мен сезімінің, қарабасы мен қоғам мүдделері арасындағы қарама — қарсылықтарды жеңе алмай, өз «қалауы» мен сырттан қойылған міндет «талауына » түседі. Түрткілер тартысының қорытынды сатысы шешім қабылдау;

Шешім қабылдау дегеніміз — бір тілекті екінші тілектен ажырату сөйтіп, мақсаттың идеалды бейнесін жасау.

Жоспарлау. Бұл — күрделі ой әрекетімен ұштасқан, қабылданған шешімнің тиімді әдістері мен құрал — жабдығын іздестіру кезеңі. Жоспар әр қилы деңгейде, сапада болуы мүмкін. Кей адамдар бәрін өлшестіріп, пайымдаса, екіншілер жалпы үстүрт жоспармен шектеледі. Жоспарланған әрекет өздігінен бола қалмайды, ол үшін ерік күші жұмсалады.

Ерік күші — бұл адамның қажыр-жігерін жинақтап, мақсатқа жетуге керек болған қосымша қуат, түрткілердің көзін ашатын, мақсатты белгілеу мен орындалуына дейінгі ерік процесінің барша бөліктеріне ықпалды фактор. Ерік күші қиыншылықтардың, ауыртпалықтардың пайда болуы және артуына қарай туып, күшейіп отырады. Бірақ кейде адамға әрекетті бастау қиын. Ол күдіктен арыла алмайды. Мұндай жағдайда белгілі бір сигналды қолданудың пайдасы тиеді.

Орындау. Жол мен тәсілдер белгіленіп болысымен, адам қабылданған шешімдерді жүзеге асыруға кіріседі. Адамның мінез-құлқы қойылған міндет пен алдын ала жоспарланған әрекет тәсіліне бағынышты болады. Бірақ адам әрекет жасап қана қоймай, сол әрекетін бақылап және түзеп отырады. Ол әр сәт сайынғы нәтижені мақсаттап (немесе оның бір бөлігінің) күн ілгері ойда жасалған бейнесімен салыстырып қарайды. Осылайша қол жеткен жеке нәтиже бұрын қол жеткен нәтижелермен қатар қойылады және идеалды бейнеге «жалғастырылады». Адамның ерік-жігер қасиеттері сан қилы. Бұлардың іс-әрекеттін нақтылы жағдайларына, орындау тәсіліне бірнеше сапалары бар:

Источник

Презентация на тему Стресс. Өзін – өзі реттеу Орындаған: Алимжанова Н Қадыров Р Кажденов М Топ:ЖМ —

Презентация на тему Презентация на тему Стресс. Өзін – өзі реттеу Орындаған: Алимжанова Н Қадыров Р Кажденов М Топ:ЖМ — из раздела Разное. Доклад-презентацию можно скачать по ссылке внизу страницы. Эта презентация для класса содержит 33 слайдов. Для просмотра воспользуйтесь удобным проигрывателем, если материал оказался полезным для Вас — поделитесь им с друзьями с помощью социальных кнопок и добавьте наш сайт презентаций TheSlide.ru в закладки!

Слайды и текст этой презентации

Стресс. Өзін – өзі реттеу

Орындаған: Алимжанова Н
Қадыров Р
Кажденов М
Топ:ЖМ-11-42-1
Тексерген: м.ғ.к., профессор рррррррШахметов Б.А.

Психиатрия, психотерапия және наркология кафедрасы

Стресс жайлы түсінік
Стресске бейімделудің әдістері
Өзін-өзі реттеудің мотивациялық, эмоциялық, когнитивті аспектілері
Аутотренинг
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Стресс дегеніміз не?

90% адам стрессті басынан өткереді

Оның ағзаға негативті әсері ең төмен
мөлшерде болуы сіздің қолыңызда

Сіз стресс тудыратын жағдайды өзгерте
алмайсыз, бірақ оған өзіңіздің
көзқарасыңызды өзгерте аласыз

Сіз стрессті жеңуді үйренуіңіз керек!

(ағыл. stress – қысым, кернеу) әр түрлі тітіркендіргіштерге ағзаның беретін жауабы;
Адаптацияның бұзылуымен көрінетін эмоциогенді жағдайлардың ерекше түрі;
Адам және қоршаған орта арасындағы трансакция үрдісі;
Ағзаның ерекше функциональды, психололгиялық, физиологиялық жағдайы;
Қиын, экстримальды, ерекше жағдайлардағы психикалық немесе физикалық қысым түрі.

Стресстің белгілері (Т.Кокс, 1981)

1) субъективті — алаңдау, агрессия, депрессия, шаршағыштық, ашу, ренжігіштік, көңіл-күйдің нашарлауы, өзіне деген бағаның төмендеуі, өзін-өзі кінәлау, жалғызсырау;
2) жүріс-тұрыстық—эмоционалды тұтану, тағамды шектен тыс қабылдау, темекі шегу, импульсивті әрекет;
3) танымдылық- зейіннің нашарлауы, ой әрекетінің төмендеуі;
4) физиологиялық — қанда глюкоза деңгейінің жоғарылауы, АҚ және ЖСЖ жоғарылауы, қарашықтың кеңеюі; ағзасының біресе ыстық, біресе суық болуы;
5) ұйымдастырушылық— абсентеизм, төмен өнімділік, жұмысты атқару төмендеуі;

Оқушыларда кездесетін стресстің түрлері

Емтихан (ҰБТ, бақылау жұмысы) алдында кездесетін түрі;
Сыныптастарымен қарым-қатынасының нашарлауы;
Оқушылардың бір-біріне қысым көрсетуі;
Оқуға құштарлықтың болмауы;
Өзіне деген бағаның, сенімділіктің төмендеуі
Мұғалім мен өзара түсінушіліктің болмауы;
Сабақты қате айтып қою қорқынышы;
Ата-анасының үмітін ақтай алмау, ата-анасының қатал болуы;
Отбасылық конфликттер

Источник

Менеджмент психологиясы жайлы лекциялар

Дәріс мақсаты: Студенттерде менеджмент психологиясы пәні мен міндеттері туралы білімдерді қалыптастыру.

Тақырып бойынша қарастырылатын сұрақтар:
1.Менеджмент психологиясы жайлы түсінік
2.Менеджмент психологиясына кіріспе.

Дәріс тезисі.
1.Менеджмент психологиясы жайлы түсінік. Болашақ мамандықта психологиялық білімдерді пайдалануға мотивация қалыптастыру. Адам психикасының әлеуметтік-психологиялық көріністері.
Менеджмент психологиясының басқа ғылымдармен байланысы. Менеджмент психологиясының негізгі ұғымдары. Басқаруға методологиялық түсінік. Басқару мектептері. Басқару деңгейлері.
Менеджмент психологиясы — әртүрлі әлеуметтік құрылымдардағы адамдардың өзара әрекеті мен қарым-қатынас мәселелерін зерттейтін қазіргі әлеуметтік психологияның маңызды саласы.
«Менеджер» ағылшын тілінен аударғанда басқарушы деген ұғымды білдіреді. Менеджер – бұл экономикалық және өндірістік құрылымдарда басшылық іс-әрекетті жүзеге асыратын маман.
«Менеджмент» — бұл нарықтық экономика жағдайында қолданылатын басқару принциптері мен құралдарының жиынтығы.
Менеджмент – мақсаты практика жүзінде басқарудың жалпы принциптерін қалыптастырып қолдануды көздейді. Бұл принциптерге келесілерді жатқызамыз:
— басқарудың мақсаты мен міндетін анықтау;
— міндеттерді белгілі түрлер мен кезеңдерге бөлу;
— оларды шешу үшін нақты шараларды өңдеу;
— ұжым ішіндегі әртүрлі бөлімшелердің өзара әрекеттестігін реттеп міндеттерді бөлу;
— ұжымдағы формальды иерархиялық құрылымдарды жетілдіру;
— ұжымдағы формальды емес кіші құрылдымдардың талдауы мен есебі;
— шешімді қабылдау және коммуникация процестерін дамыту;
— іс-әрекеттің адекватты мотивацияларын, басшы стильдерінің тиімділігін, әлеуметтік жауапкершіліктерді іздестіру және қалыптастыру;
— басшы тұлғасының индивидуалды сапаларынан талаптарды белгілеу.
Сонымен, аталған іс-әрекет түрлерін жүзеге асыруда басшы рөлі маңызды орын алады.
2.Менеджмент психологиясына кіріспе.
Менеджемент психологиясының негізгі зерттеу пәні психологиялық білімдерді басқару іс-әрекетінің әртүрлі мәселелерін шешуде процесінде тиімді қолдана алу болып табылады.
Әлеуметтік психологияның басқару теориясының объектісі әртүрлі құрылымдардағы, топтар мен ұжымдардағы экономикалық, саяси өндірістік міндеттерді шешудегі адамдардың өзара әрекеттік формасы болып табылады.

1- бөлім. Менеджмент психологиясы жайлы түсінік
Глоссарий:
Менеджмент психологиясы — әртүрлі әлеуметтік құрылымдардағы адамдардың өзара әрекеті мен қарым-қатынас мәселелерін зерттейтін қазіргі әлеуметтік психологияның маңызды саласы.
Менеджемент психологиясының негізгі зерттеу пәні психологиялық білімдерді басқару іс-әрекетінің әртүрлі мәселелерін шешуде процесінде тиімді қолдана алу болып табылады.
Әлеуметтік психологияның басқару теориясының объектісі әртүрлі құрылымдардағы, топтар мен ұжымдардағы экономикалық, саяси өндірістік міндеттерді шешудегі адамдардың өзара әрекеттік формасы болып табылады.
Менеджер ағылшын тілінен аударғанда басқарушы деген ұғымды білдіреді. Менеджер — бұл экономикалық және өндірістік құрылымдарда басшылық іс-әрекетті жүзеге асыратын маман.
Менеджмент — бұл нарықтық экономика жағдайында қолданылатын басқару принциптері мен құралдарының жиынтығы.
Бизнес — табыс алу мақсатындағы адамдардың сату, сатып алу және қызметтерімен байланысты белсенділіктері.
Бизнес- бұл нәтижесінде пайда алу белсенділігі.
Пайда — бұл ақша-товар-ақша коммерциялық операциясы нәтижесінде алған табыстар.

1- тақырып. Менеджмент психологиясына кіріспе

Дәріс мақсаты: Студенттерде менеджмент психологиясы пәні мен міндеттері туралы білімдерді қалыптастыру.

Тақырып бойынша қарастырылатын сұрақтар:
1.Менеджмент психологиясы жайлы түсінік
2.Менеджмент психологиясына кіріспе.

Дәріс тезисі.
1.Менеджмент психологиясы жайлы түсінік. Болашақ мамандықта психологиялық білімдерді пайдалануға мотивация қалыптастыру. Адам психикасының әлеуметтік-психологиялық көріністері.
Менеджмент психологиясының басқа ғылымдармен байланысы. Менеджмент психологиясының негізгі ұғымдары. Басқаруға методологиялық түсінік. Басқару мектептері. Басқару деңгейлері.
Менеджмент психологиясы — әртүрлі әлеуметтік құрылымдардағы адамдардың өзара әрекеті мен қарым-қатынас мәселелерін зерттейтін қазіргі әлеуметтік психологияның маңызды саласы.
Менеджер ағылшын тілінен аударғанда басқарушы деген ұғымды білдіреді. Менеджер — бұл экономикалық және өндірістік құрылымдарда басшылық іс-әрекетті жүзеге асыратын маман.
Менеджмент — бұл нарықтық экономика жағдайында қолданылатын басқару принциптері мен құралдарының жиынтығы.
Менеджмент — мақсаты практика жүзінде басқарудың жалпы принциптерін қалыптастырып қолдануды көздейді. Бұл принциптерге келесілерді жатқызамыз:
oo басқарудың мақсаты мен міндетін анықтау;
oo міндеттерді белгілі түрлер мен кезеңдерге бөлу;
oo оларды шешу үшін нақты шараларды өңдеу;
oo ұжым ішіндегі әртүрлі бөлімшелердің өзара әрекеттестігін реттеп міндеттерді бөлу;
oo ұжымдағы формальды иерархиялық құрылымдарды жетілдіру;
oo ұжымдағы формальды емес кіші құрылдымдардың талдауы мен есебі;
oo шешімді қабылдау және коммуникация процестерін дамыту;
oo іс-әрекеттің адекватты мотивацияларын, басшы стильдерінің тиімділігін, әлеуметтік жауапкершіліктерді іздестіру және қалыптастыру;
oo басшы тұлғасының индивидуалды сапаларынан талаптарды белгілеу.
Сонымен, аталған іс-әрекет түрлерін жүзеге асыруда басшы рөлі маңызды орын алады.
2.Менеджмент психологиясына кіріспе.
Менеджемент психологиясының негізгі зерттеу пәні психологиялық білімдерді басқару іс-әрекетінің әртүрлі мәселелерін шешуде процесінде тиімді қолдана алу болып табылады.
Әлеуметтік психологияның басқару теориясының объектісі әртүрлі құрылымдардағы, топтар мен ұжымдардағы экономикалық, саяси өндірістік міндеттерді шешудегі адамдардың өзара әрекеттік формасы болып табылады.
Әлеуметтік құрылымдардағы басқару өзіндік ерекшеліктерге ие және әртүрлі білімдерді адам ақылының майыспалылығын, ес, ерік-жігер сапаларын қолдануды талап етеді.
Әлеуметтік басқару психологиясының орталығында басты зейін басқарудың психологиялық аспектілеріне бөлінеді.
Еліміздегі нарықтық қатынастардың дамуына байланысты басқару мәселесі ғылыми талдау мен практикалық іс-әрекеттің ерекше аймағына айналып, менеджер, менеджмент терминдері қолданыла бастады.
Менеджер ағылшын тілінен аударғанда басқарушы деген ұғымды білдіреді. Менеджер — бұл экономикалық және өндірістік құрылымдарда басшылық іс-әрекетті жүзеге асыратын маман.
Менеджмент — бұл нарықтық экономика жағдайында қолданылатын басқару принциптері мен құралдарының жиынтығы.
Менеджмент — мақсаты практика жүзінде басқарудың жалпы принциптерін қалыптастырып қолдануды көздейді. Бұл принциптерге келесілерді жатқызамыз:

Өзіндік бақылау сұрақтары:
1. Менеджмент психологиясының атқаратын міндеттері қандай?
2. Қандай басқару мектептерін білесің?

Әдебиеттер тізімі:
Негізгі әдебиеттер
1. Бандурка А.М., Бочарова С.П., Землянская Е.В. Психология управления. — Харьков, 1998. — 464с.
2. Жакенова Б.Қ., Тәмпішева Қ.Б., Мақсатова Л.М. Менеджмент негіздері — Астана, 2007.
3. Свенцицский А.Л. Социальная психология управления. — Л., 1986.
4. Попов В.А. Теория и организация американского менеджмента. — М., 1991.
5. Мескон М.Х., Альберт М. Основы менеджмента. — М. 1992.
Қосымша әдебиеттер
6. Психологические тесты. Под ред. А.А.Карелина: В 2Т.- М., 1999. — Т.1.
7. Энциклопедия психологических тестов. Общение, лидерство, межличностные отношения. М., 1997.

2-тақырып. Менеджмент психологиясының теориялық негіздері

Дәріс мақсаты: Студенттерде менеджмент психологиясының теориялық негіздері туралы білімдерді қалыптастыру.

Тақырып бойынша қарастырылатын сұрақтар:
1. Менеджмент психологиясы жайлы түсінік.
2. Психологиялық-басқарушылық мәселелерінің деңгейлері.
3. Басқару іс-әрекеті.

Дәріс тезисі.
1.Менеджмент психологиясы жайлы түсінік. Психологиялық-басқарушылық мәселелерінің деңгейлері. Басқару ғылымының пәні. Оның даму кезеңдері. Басқарушылық қатынастар. Басқару іс-әрекеті. Басқару іс-әрекетінің өнімі. Басқару қызметкерлері. Басқарудың классикалық теориясының пайда болуы және дамуы. Басқарудың қазіргі теорияларының пайда болуы және дамуы. Жүйелік бағыт. Жағдайлық бағыт. Эмпирикалық (прагматикалық) бағыт. Сандақ бағыт. Менеджмент психологиясының басқа ғылымдармен байланысы. Менеджмент психологиясының негізгі ұғымдары. Басқаруға методологиялық түсінік. Басқару мектептері. Басқару деңгейлері.
Менеджмент психологиясы — әртүрлі әлеуметтік құрылымдардағы адамдардың өзара әрекеті мен қарым-қатынас мәселелерін зерттейтін қазіргі әлеуметтік психологияның маңызды саласы.
2.Психологиялық-басқарушылық мәселелерінің деңгейлері. Басқару әртүрлі биологиялық, әлеуметтік, техникалық жүйелердің ұйымдасқан элементарлы функциясы, оның белгілі бір құрылымын сақтауды, іс-әрекет тәртібін қолдайтын бағдарламаларды жүзеге асыратын іс-әрекет мақсаттарын қамтамасыз етеді.
Жүйелі бағыт шеңберінде У.Росс-Эшпидің көзқарасынша, алдымен бір жүйені одан . жалғасы

Источник